Bogowie i święci. Rysunki mistrzów włoskiego renesansu w rycinach Gian Giacoma Caraglia.

18 maja-31 lipca 2018

Nietypową dla siebie wystawę Bogowie i święci  Galeria aTAK przygotowała specjalnie z  myślą o nocy muzeów. Prezentujemy na niej miedzioryty Gian Giacoma Caraglia (Werona 1505-Kraków 1565), jednego z najwybitniejszych rytowników epoki renesansu. Wystawa gromadzi  kilkanaście jego rycin, wykonanych według rysunków Rafaela, Giulia Romano, Perina del Vaga, Parmigianina i Rossa Fiorentino. Jest to pierwsza w Polsce prezentacja twórczości Caraglia z lat 20-tych XVI wieku.

Ekspozycję otwierają  trzy miedzioryty według rysunków Mistrza z Urbino: Aleksander Wielki i Roksana (kompozycja znana z fresku Rafaela w Villi Farnesina w Rzymie),  Maria z Dzieciątkiem, św. Elżbietą i Janem Chrzcicielem, scena bliska t. zw.  Małej św. Rodziny, obrazu Rafaela z Muzeum Luwru oraz Narada Bogów (bardzo udana  kopia oryginału  Caraglia, którą wykonał czynny w latach 1561-1576 Nicolo Valegio, naśladowca Gian Giacoma).

Według Giulia Romano wykonał Caraglio jedną z najlepszych swoich prac, dużego formatu miedzioryt,  ukazujący prawdopodobnie  Bitwę pod Termopilami (?).

W Rzymie, współpracując z Parmigianinem, Caraglio wykonał kilka rycin według jego rysunków. Na wystawie można zobaczyć dwie odbitki Diogenesa (stan I,bardzo rzadki i stan II), a także  Zaślubiny Najświętszej Marii Panny i Męczeństwo św. Piotra i Pawła.

Większość swych rycin Caraglio wykonał we współpracy z Rossem Fiorentinem, jednym z najciekawszych malarzy włoskiego manieryzmu. Miedzioryty Caraglia według rysunków Rossa uważane są dziś za przełomowe dla sztuki graficznej, gdyż nie rysunek, ale jego wersja finalna, rycina, była celem artystycznej współpracy rytownika z rysownikiem. To myślenie doprowadziło do usamodzielnienia się ryciny, jako samoistnej gałęzi sztuk pięknych. Niewielki, acz znakomity cyk Rossa i Caraglia z Pracami i przygodami Herkulesa na wystawie reprezentuje Herkules strzelający do Nessusa (stan I); z kolei z liczącego 20 przedstawień cyklu Bogowie w niszach można zobaczyć trzy prace: Ops (w znakomitej kopii Jacoba Binka) oraz Junonę i Tetydę.

Niewątpliwą atrakcją  wystawy w Galerii aTAK są prace z zachowanego w bardzo nielicznych odbitkach cyklu erotycznego, ukazującego Miłości bogów, do którego projekty dostarczyli Caragliowi Rosso Fiorentino, Perino del Vaga i nieznany bliżej uczeń lub naśladowca Giulia Romano. Według rysunku Perina pokazujemy Apolla i Dafne (stan I), Wertumnusa i Pomonę (stan II) oraz Wenus i Amora, we francuskiej kopii wykonanej przez Pierre’a Milana (czynny 1545-1557) lub René Boivina (1525-1598). Ponado,  głośny cykl erotyczny prezentują na wystawie dwie anonimowe, bardzo wierne kopie z XVI wieku. Jedna z nich przedstawia Apolla i Hiacynta (niezwykle rzadki temat miłości homoseksualnej, projektu ucznia Giulia Romano) oraz Miłość Saturna i Filiry, ciekawą kompozycję  autorstwa Rossa.

Caraglio miedziorytnictwem trudnił się nieco ponad 10 lat. Na przełomie 1538/1539 roku przyjechał z Wenecji do Krakowa, gdzie pracował jako złotnik i gliptyk. Na dworze ostatnich Jagiellonów, przez ponad ćwierćwiecze, wykonywał w szlachetnych kamieniach królewskie wizerunki, jedne z najlepszych w gliptyce portretowej tego czasu. Artysta zmarł w Krakowie w 1565 roku.

O rytowniku z Werony pisali z podziwem współcześni mu: Giorgio Vasari, Pietro Aretino, Francesco Doni. Jego dorobek graficzny uważany jest za jeden z ważniejszych w historii grafiki XVI wieku. Zapraszamy do zapoznania się z blisko 20 miedziorytami z liczącego około 70 prac dorobku graficznego Caraglia.

Prezentowane w Galerii aTAK miedzioryty Caraglia pochodzą z kolekcji Antoniny Grzegorzewskiej i Jerzego Wojciechowskiego.

View the embedded image gallery online at:
https://www.atak.art.pl/en/wystawy/archiwum/165-bogowie-i-swieci-rysunki-mistrzow-wloskiego-renesansu-w-rycinach-gian-giacoma-caraglia.html#sigProGalleria1a58347311

 

FaLang translation system by Faboba